Pokrzywa zwyczajna, parzelica (Urtica dioica L.)

Pokrzywa zwyczajna to chyba jeden z najbardziej znanych , naszych rodzimych chwastów. Kto nie zaznał w dzieciństwie, buszując w krzakach, poparzeń, ten nie wychowywał się w Polsce 😉 Pani łąk, rowów, lasów i ogrodów. Pokrzywa z uwagi na swoje drażniące skórę liście nie jest kochana, ale już jej walory lecznicze a także kulinarne, pozwalają na tę damę spojrzeć dużo bardziej przychylnym okiem.  Poniżej przedstawię nieco więcej informacji, które udało mi się zdobyć kiedy z pasją wczytywałam się w każda informację o ziołach i ich zastosowaniu. Tak zioła i chwasty użytkowe to moje hobby, uwielbiam to jak te proste, pospolite i darmowe rośliny mogą nam wzbogacić i odmienić życie 😉 Tak więc kolejna rzecz potrzebna , mam nadzieję że i Tobie niezbędna a przynajmniej pomocna 😉

Krótka charakterystyka:

Naturalny obszar występowania tej rośliny to Europa , Azja i nawet Ameryka północna i południowa.. praktycznie rozsiała się na cały świat ; )  Rośnie w wilgotnych lasach i zaroślach oraz bardzo często, jako gatunek synantropijny, na żyznych siedliskach ruderalnych. Czyli osiedla się tam , gdzie my ludzie już nie mamy ochoty mieszkać 😉 Bardzo ekspansywna, na glebach dobrej jakości, której jest wskaźnikiem, potrafi w krótkim czasie opanować duże obszary, aczkolwiek łatwa do zwalczenia, jeśli tylko pielisz wystarczająco regularnie .

Skład:

• magnez
• fosfor
• wapń
• siarkę
• żelazo
• potas
• jod
• krzem
• sód
• witamina A
• witamina K
• witamina B2
• witamina C
• związki aminowe i garbnikowe
• kwas pantotenowy (witamina B5)
• kwasy organiczne (m.in. mrówkowy, glikolowy, glicerolowy)
• olejki eteryczne
• sole mineralne
• chlorofil
• serotonina
• histamina
• acetylocholina
• karotenoidy
• fitosterole
• flawonoidy

Zastosowanie w medycynie i kosmetyce:

Pokrzywę z powodzeniem, stosuje się ją na przykład w leczeniu chorób alergicznych, ponieważ zawiera między innymi pochodne tyrozyny, które wykazują działanie przeciwhistaminowe. W badaniach in vitro potwierdzono, że ekstrakt z tej rośliny hamuje aktywność enzymów kilku reakcji zapalnych, które powodują alergię sezonową. Suszona pokrzywa , spożywana jako napar świetnie udrażnia wszelakie nieżyty nosa. Wyciąg z korzenia zawiera inhibitory elastazy leukocytowej, cyklooksygenazy i 5-lipooksygenazy, co wpływa na działanie przeciwzapalne. Pokrzywa jest także niezastąpiona w chorobach reumatoidalnych, przynosi ulgę dzięki jej naparom między innymi w RZS, na który choruję od lat i powiem szczerze, ze jak narzazie napar z liści ( świeżych latem, suszonych zimą) to jedyne naturalne panaceum, co przynosi ulgę i zmniejsza poranną sztywność stawów. Pokrzywa wykazuje właściwości antyoksydacyjne, bowiem ekstrakt powoduje wzrost całkowitej liczby przeciwutleniaczy, które z kolei hamują wzrost wolnych rodników, wywołujących choroby nowotworowe. Właściwość ta jest prawdopodobnie spowodowana dużą zawartością związków fenolowych. Pokrzywę stosować można przy chorobach sercowo-naczyniowych. Preparaty z korzeni i kłączy pokrzywy obniżają poziom cholesterolu, lipidów, a także lipidów we krwi. Zawarty w roślinie ekstrakt alkoholowy powoduje, wzrost zużycia glukozy przez komórki mięśni poprzez podwyższanie wrażliwości na insulinę lub przez zużycie glukozy tym samym pomagając osobom z insulino-odpornością w utracie masy ciała . Pokrzywa wykazuje także dość duże działanie moczopędne i antyseptyczne, jest doskonała dla osób walczących z trądzikiem

Zastosowanie w ogrodzie:

Pokrzywa to nieodzowny pomocnik każdego ogrodnika. Jeśli Twoją pasją jest uprawa warzyw, to właśnie gnojówka z pokrzyw podwoi Twoje plony pomidorów, ogórków i dyń. Oprysk z wywaru pokrzywy korzystnie działa, także na wiele roślin ozdobnych, a przekompostowane resztki tej roślin są chyba najlepszym, znanym mi w pełni naturalnym, nawozem do uprawy papryki w donicach. Warto więc zamiast tępić zacięcie, dać pokrzywie szansę i wykorzystać ją do własnych celów z pożytkiem dla siebie i otoczenia.

Zastosowanie w kuchni:

Również w kuchni pokrzywa potrafi zaskoczyć , okazuje się że zupa z niej zrobiona oprócz tego że zdrowa, darmowa, to jest jeszcze niebywale smaczna. Młode listki po uprzednim posiekaniu świetnie nadają się do sałatek, gdyż tracą wtedy swoje parzydełka ale zachowują przyjemny aromat. Pokrzywa może także stanowić dobry dodatek do placków ziemniaczanych, podnosi ich walory smakowe i zdrowotne 😉 Z pokrzywy można wycisnąć także pyszny sok, który doprawiony cytryną i miodem jest skarbnicą minerałów i witamin. Niewiele osób wie, że liście świeżej pokrzywy przedłużają świeżość mięsa i ryb, a dzieje się tak za sprawą kwasu mrówkowego, który zawierają jej liście. Owinięte nimi, mogą dłużej leżeć bez lodówki i nie są oblegane przez muchy. Był to kiedyś często praktykowany sposób przechowywania żywności w czasie krótkich podróży lub w gospodarstwach domowych. Przepisy na dania z pokrzywą i innymi „chwastami” ziołami znajdziesz na moim blogu kulinarnym www.OgrodnikwPodróży.pl  .

Pozostałe zastosowania :

Pokrzywa jest idealną pasza dla drobiu, doskonale wpływa na odporność ptaków, a młode pisklęta dostają za jej pośrednictwem prawdziwy zastrzyk witamin i minerałów. Fakt że z uwagi na drażniące listki, bez uprzedniego posiekania lub wysuszenia jest dość niechętnie pobierana, ale po przetworzeniu, dób doskonale sobie z nią radzi. Szczególnie zaleca się jej podawanie, przy odchowie kurcząt. Moja babcia zawsze serwowała malutkim kilkudniowym kurczakom czy kaczkom , świeżą pokrzywę drobniutko siekaną z jajkiem na twardo i krwawnikiem. Tak odchowany drób był odporny na choroby i zdrowo przyrastał. Magia natury i ziół, wiedza Mądrych Starych Ludzi, niejednokrotnie przewyższa nasze laboratoryjne wynalazki, współczesnej nauki 😉